కదిలే కాలం అడుగుల సవ్వడే సంవత్సరాలుగా జీవితాలను లెక్కగడుతున్న తరుణంలో మన జీవితాల్లోకి మరొక కొత్త ఏడాది అడుగు పెట్టబోతుంది. మానవ జీవితమంటే గతం, వర్తమానాల మేలు కలయికే. గతం ఇచ్చిన అనుభూతులను, ఆనందాలను జ్ఞాపకాలుగా, అదే సమయంలో గతం చేసిన గాయాలను తడుముకుంటూ, అది మిగిల్చిన విషాదాలను మోసుకుంటూ ముందుకు సాగటమే జీవితం. గతం, భవిష్యత్తు ఇవి రెండూ మన చేతిలో ఉండవు. కానీ మనం జీవిస్తున్న వర్తమానం మన చేతుల్లోనే ఉంటుంది. మనకు నచ్చినట్టు మనం ఈ వర్తమానంలో జీవించడానికి ఈ కొత్త ఏడాది వేదికగా మలుచుకోవాలి.
కొత్త ఏడాదంటే క్యాలెండర్‌లో మారే తేదీ మాత్రమే కాదు, మన ఆకాంక్షలకి, కలలకీ అనుగుణంగా మన జీవితాన్ని అందమైన రంగులతో చిత్రీకరించుకోడానికి సిద్ధంగా ఉన్న ఒక అందమైన కాన్వాస్‌. రోజులన్నీ ఒకేలా ఉండనట్టే… జీవితాలు కూడా ఒకేలా ఉండవు. కలలు, కన్నీళ్లు, ఆశలు, నిట్టూర్పులు, గెలుపులు, అనుభవాలు, పోరాటాలు, విషాదాలు అన్నీ కలిస్తేనే జీవితం. అనుభవాలు మిగిల్చిన అనుభూతుల నుండి విషాదరేవులు దాటుకుంటూ ఆనంద తీరాలను చేరుకోవటమే మనం ఇప్పుడు చేయాల్సింది. కాలంతో పోటీ పడి పరుగులు తీసే జీవితాలకు కొన్ని మెరుపు తళుకులని, కొన్ని ఆనంద తారకల్ని అద్దుకోవాల్సిన తరుణమిది. రండి.. ఈ నూతన సంవత్సరం నాడు మన జీవితాలను మరింత సుసంపన్నం చేసుకోడానికి వడివడిగా అడుగులు వేద్దాం…
ఏకాంతంలోకి నడవండి…
జగమంత కుటుంబం నాది, ఏకాకి జీవితం నాది.. సంసార జీవితం నాది.. సన్యాసం, శూన్యం నాదే అంటారు ప్రముఖ సినీ గేయ రచయిత సిరివెన్నెల సీతారామశాస్త్రి. ఇది అక్షర లక్షల సత్యం. మనిషి లోకంలో ఎంత మంది మధ్య ఉన్నా, ఏకాకి గానే బతుకుతాడు. అందరి మధ్యలో ఉన్నా తనలో తానే సంభాషిస్తాడు, తనకు తానుగా సంతోషిస్తాడు. ఆ సంభాషణను, ఆ సంతోషాలను మరింత విస్తతం చేసుకోడానికి మనకి మనం కొంత సమయాన్ని కేటాయించుకోవాలి. ఎంత మంది చుట్టూ ఉన్నా మనకంటూ ఒక లోకం ఉండాలి. ఆ లోకంలో మనదైన ఒక జీవితం ఉండాలి. ఆ జీవితం మిగిల్చిన అనుభూతులు, మనకి మాత్రమే సొంతమైన కొన్ని జ్ఞాపకాలు, అవి అందించే ఆనందాలు అన్నీ కలగలిసి ఉండాలి. వాటిని మదిలో మదింపు చేసుకోడానికి, అవి మిగిల్చిన ఆర్తిని తడిమి చూసుకోడానికి కాసింత ఏకాంతం కావాలి. ప్రతీ సందర్భంలోంచి మనల్ని మనం వెతుక్కోడానికి ఒక ప్రయత్నం కూడా కావాలి. జీవితం అన్నీ ఇవ్వదు అన్నది ఎంత వాస్తవమో, ఇచ్చినవన్నీ మనకి నచ్చినవి కాదు అన్నదీ వాస్తవమే. అందుకే జీవితం అందించిన ఆ కొన్ని జ్ఞాపకాలనైనా పదిలపరుచుకోడానికి మనకంటూ ఒక రోజును, కాసింత సమయాన్ని కేటాయించుకోవాలి. అప్పుడే జీవితంలో మరిన్ని మధుర క్షణాలను ప్రోది చేసుకోగలుగుతాము. మనల్ని మనం ప్రేమించుకోవటం ఎప్పటి నుండి మొదలు పెట్టాలి.. మనకు నచ్చినట్టు జీవించటం ఎక్కడి నుండి మొదలు పెట్టాలి.. ఏ వయసులో ప్రారంభించాలి అనే సవాలక్ష ప్రశ్నలకి ఒక్కటే సమాధానం ‘ఇప్పుడే’. ఈ క్షణం నుండే మీకు మీరు కొంత సమయాన్ని, కొంత ఏకాంతాన్ని ఏర్పరచుకోండి. అప్పుడే మీకు నచ్చినట్టు మీకోసం మీరు జీవిస్తారు. కారు, సొంత ఇల్లు, పదోన్నతి వంటి కోరికలతోనో, వస్తువులతోనో మీ సంతోషాలను లెక్కగట్టటం మానుకోండి. ఆనందమనేది మనకి మనం మాత్రమే అనుభవించే ఒక స్వీయ మానసిక అలౌకికానందస్థితి. దాన్ని పొందడానికి ఏ వస్తువు, ఏ డబ్బు అవసరం లేదని తెలుసుకోండి.
పుస్తకాలను ప్రేమించండి…
పుస్తకాలు మానవ మస్తిష్కాలకు ప్రియమైన నేస్తాలు అంటారు. మనకు తెలియని అనేక అంశాలను, వివిధ ప్రాంతాలకు చెందిన వింతలను, విశేషాలను మనకు తెలియచేయటంతో పాటు మనల్ని మనం మరింత విస్తత పరుచుకోడానికి పుస్తకాలు దోహదపడతాయి. మన కళ్ల ముందు కదలాడుతున్న జీవితాలను ఇతివత్తాలుగా రచించిన పుస్తకాలు మానవ జీవన గమనంలోని అనేక పార్శ్వాశాలను విప్పి చెప్పడానికి దోహాదపడతాయి. అందుకే ఈ కొత్త సంవత్సరం పుస్తక పఠనాన్ని అలవాటు చేసుకోండి. పుస్తక పఠనం వల్ల మానసిక వికాసమే కాకుండా, మానసిక ఉల్లాసాన్ని కూడా కలిగిస్తాయి. పుస్తకాలు మానవాళికి కలిగించే మేలును తెలియచేస్తూ ‘చిరిగిన చొక్కా అయినా తొడుక్కో.. ఒక మంచి పుస్తకాన్ని కొనుక్కో.. అంటారు ప్రఖ్యాత రచయిత, పాత్రికేయులు నార్ల వెంకటేశ్వరరావు.
మనల్ని ఉత్తేజితుల్ని చేసే అంశాలపైనే ఎక్కువగా దష్టి సారించండి. చిన్న చిన్న అంశాలకు నిరాశా, నిస్పహలకి లోనయితే సమస్యలని ఎదుర్కొనే మానసిక బలం తగ్గిపోతుంది. జీవితంలో ఏ సందర్భంలోను మానసిక బలాన్ని కోల్పోకూడదు. అధిగమించని సమస్యలంటూ జీవితంలో ఏవీ ఉండవని తెలుసుకుంటే చాలు, వాటి నుండి బయట పడడానికి దారులు కనిపిస్తాయి. సమస్యలు లేని మనిషంటూ ఈ లోకంలో ఎవరూ ఉండరు. కానీ సమస్యలు సష్టించే అడ్డంకుల్ని అధిగమించి ముందుకు సాగిన వారే విజేతలుగా, మిగిలిన వారికి దారిదీపాలుగా మారతారు. అననుకూల పరిస్థితుల్లో సర్వం కోల్పోయినా చిగురించే లక్షణాన్ని కోల్పోని చెట్టుని ఆదర్శంగా తీసుకోవాలి. అకాలంలో ఆకులన్నీ రాలిపోయి, మోడుగా మారినా అది నిటారుగా నిలబడి తిరిగి పునర్జీవం పొందుతుంది. అననుకూల పరిస్థితుల్లో బెదిరిపోకుండా, తిరిగి మంచి కాలం కోసం ఎదురు చూసే తత్వాన్ని మనం చెట్టు నుండి అలవాటు చేసుకోవాలి. జంతువుల్లో కూడా ఈ లక్షణం ఉంది. అననుకూల పరిస్థితుల్లో అన్ని జీవనక్రియల స్థాయిని తగ్గించుకోని, దాదాపు నిర్జీవ స్థితిని చేరుకుంటాయి. జీవనక్రియలకి సంబంధించిన అన్ని వనరుల లభ్యత తగ్గిపోయినప్పుడు, మళ్లీ తిరిగి వనరులు పుష్కలంగా లభించేంత వరకు ఈ రకమైన స్థితిలో జీవులు జీవిస్తాయి. పని చేయటమే. జీవులు అనుసరించే ఈ స్థితిని ‘సుప్తావస్థ’ అంటారు. తిరిగి అనుకూల పరిస్థితులు రాగానే మనం విజయం వైపు అడుగులు వేయాలి.
నూతన సంవత్సరం రాగానే చాలా మంది రానున్న రోజుల్లో చేయాల్సిన మంచి విషయాలకు సంబంధించిన ప్రణాళికలు రూపొందించుకుంటారు. కొత్త ఏడాదిలో రోజూ వ్యాయామం చేయాలని, మంచి పుస్తకాలు చదవాలని, మంచి మంచి ప్రదేశాలు సందర్శించాలని ఎన్నెన్నో అనుకుంటారు. కానీ వాటిని ఆచరణలో పెట్టేది మాత్రం చాలా తక్కువ. సమయం సరిపోవటం లేదన్న సాధారణ సాకుతో చాలా మంది తమ ప్రణాళికలను పక్కన పెట్టేస్తారు. అనుకున్నవి సాధించడానికి చాలా శ్రమ పడాలి మరికొందరు వారి ఆలోచనల్ని అటకెక్కిస్తారు. నిజానికి దీర్ఘకాలిక లక్ష్యాలను సాధించడానికి అవసరమైన ప్రణాళికలు అమలు చేయటం కోసం తాత్కాలిక ఆనందాలను ఇచ్చే వాటిని పక్కన పెట్టగల సామర్ధ్యం లేకపోవటమే ప్రధాన కారణమని ప్రఖ్యాత మనస్తత్వ నిపుణుడు జేమ్స్‌ ఎడుయార్డో అంటారు. అదేవిధంగా ఏర్పరచుకున్న ప్రణాళికల్ని కచ్చితంగా అనుకున్న సమయానికి అమలు చేయటం కూడా ప్రధానమే. దీనికి సమయపాలన అనేది చాలా ముఖ్యం. జీవితంలో దేన్ని అయినా తిరిగి సాధించగమేమో కానీ, గడిచి పోయిన కాలాన్ని మనం తిరిగి పొందలేమన్నది వాస్తవం. రోజుకు మీ జీవితంలో 30 నిమిషాలు వధా చేస్తే సంవత్సరానికి 182 గంటలు విలువైన ఉత్పాదక సమయాన్ని మీరు కోల్పోయినట్లే. ఈ రకంగా ఏడాదికి ఎంత సమయాన్ని వధా చేసుకుంటున్నారో లెక్కగట్టండి. సమయంతో పాటు డబ్బు కూడా చాలా విలువైంది. వధా ఖర్చులు తగ్గించుకుని మదుపు వైపు ఆలోచనలు సారించండి. ఏఏ అంశాలకు ఎంత ఖర్చు చేస్తున్నామన్నది ఎప్పటికప్పుడు బేరీజు వేసుకోవాలి. మనిషి జీవితంలో సమయంలాగే డబ్బు కూడా ఎంతో విలువైన పాత్ర పోషిస్తుందనటంలో ఎటువంటి సందేహాం లేదు. డబ్బును ఆదా చేయడానికి కూడా ప్రత్యేక ప్రణాళికలు అవసరం. మీ ఆదాయవ్యయాలకు అనుగుణంగా ఈ ప్రణాళికలను రూపొందించుకోండి.
ప్రస్తుత పోటీ ప్రపంచంలో ఏర్పాటు చేసుకున్న లక్ష్యాలను చేరుకోడానికి పనిచేసే ఉత్సాహం, సంకల్పం ఉంటే సరిపోదు. వాటిని సాధించడానికి తగినంత నైపుణ్యాలను కూడా సంపాదించుకోవాలి. ఉదాహరణకి అనేక మందితో చర్చించి, అందుబాటులో ఉన్న సమాచారాన్ని అంతా విశ్లేషించి మనకి ఇష్టమైన ఒక కారు కొంటాం. కానీ మనకి కారు నడపటం రాకపోతే, డ్రైవర్‌ వచ్చేంత వరకు అది మన కారు గ్యారేజీ దాటి బయటకి రాదు. అదే మనకి కారు నడిపే నైపుణ్యం ఉంటే, కారు అందించే ఆనందాన్ని పూర్తిగా పొందవచ్చు. అందుకే ప్రతి ఒక్కరూ దైనందిన జీవితానికి కావాల్సిన కనీస నైపుణ్యాలను సంపాదించుకోడానికి నిరంతరం ప్రయత్నం చేయాలి. ఈ కొత్త ఏడాది నుండి ఏదో ఒక కొత్త పని చేయటమే. బంధాలు, బాంధవ్యాలు మార్కెట్‌ వస్తువులుగా మారిపోతున్న తరుణంలో తిరిగి ఆ బంధాలను పునరుద్ధరించుకోవటం ఎంత ముఖ్యమో, వాటికి ధీటుగా మనల్ని మనం సమాయత్తం చేసుకోవటం అంతే ముఖ్యం. కొన్ని వ్యాపకాలు, కొన్ని జ్ఞాపకాలు వాటి చుట్టూ అల్లుకుని సాగే జీవితం, మనకి మాత్రమే సొంతమైన జీవితం ఉంటుంది. దాన్ని ఆస్వాదించడానికి నిరంతరం ప్రయత్నం చేయాలి. మీరు కలలు కంటున్న జీవితాన్ని జీవించడానికి వయసు మీద పడే దాకా ఎదురు చూడకండి. ఏదైనా పనిని ప్రారంభించేటప్పుడు పరిస్థితులు అన్నీ మనకి అనుకూలంగా ఉండాలని పొరపడకండి. కొత్తగా ఏ పనిని ప్రారంభించాలన్నా తక్షణమే మొదలు పెట్టండి. ఏదైనా పనిని మొదలు పెట్టడానికి మొదటి అత్యుత్తమ సమయం నిన్నటి రోజు.. రెండో అత్యుత్తమ సమయం ‘ఇప్పుడే’.
పర్యావరణాన్ని ప్రేమించండి…
ఎప్పుడూ పచ్చగా ఉండే పరిసరాలు జీవితాలకు కొత్త ఉత్తేజాన్ని అందిస్తాయి. మానవునితో పాటు సష్టిలోని సమస్త జీవరాశులకు జీవన చైతన్యాన్ని అందించేది ప్రకతే. జీవ పరిణామ క్రమంలో ఎంతో ఉదాత్తమైన పాత్రను పోషిస్తున్న పర్యావరణాన్ని కాపాడి, భావి తరాలకు భద్రంగా అందించాల్సిన బాధ్యతను గుర్తెరిగి పర్యావరణ హిత జీవన శైలిని అలవరుచుకోవాలి. ఎప్పుడు ఎక్కడ వేసిన గొంగళి అక్కడే అన్నట్టు కాకుండా జీవితాన్ని ఆనందమయంగా మార్చుకోడానికి నిరంతరం ప్రయత్నం చేయాలి. ప్రకతి రమణీయతను ఆస్వాదించడానికి కొత్త ప్రదేశాలను సందర్శించండి. ప్రకతి మనకు తెలియని అనేక అంశాలను తెలియచేస్తుంది, జీవుల పట్ల ప్రేమను పెంపొందింప చేస్తుంది. ప్రతీరోజూ ప్రశాంతంగా ఉండే పచ్చని ప్రదేశాల్లో వాకింగ్‌ చేయండి. మీకు నచ్చిన ప్రదేశాలను తరుచుగా సందర్శించండి. భారతదేశం అనేక వైరుధ్యాలు, వైవిధ్యాలు కలిగిన దేశం. ఆయా కాలాలకి అనుగుణంగా అనంతమైన అనుభూతులు మిగిల్చే అనేక సుందర ప్రదేశాలు, సందర్శనీయ స్థలాలు ఉన్నాయి. ఈ కొత్త మీ అభిరుచికి తగిన విధంగా కొన్ని ప్రదేశాలు సందర్శించుకోడానికి ప్రణాళికలు సిద్ధం చేసుకోండి.
డాక్టర్‌ కె. శశిధర్‌, 94919 91918
పర్యావరణ విభాగం,
ఆచార్య నాగార్జున విశ్వవిద్యాలయం
