ఈ ఏడాది సెప్టెంబరులో సగటు ధరల పెరుగుదల తొమ్మిది నెలల్లో లేనట్టుగా 55 శాతానికి చేరింది. మరీ ముఖ్యంగా ఆహార వస్తువుల ధరలు 9.2 శాతం దాటాయి. భారతీయుల్లో అత్యధికులు తమ ఆదాయంలో అర్థభాగం ఆహారంపైనే ఖర్చుపెడతారు. అందువల్ల ఆహార ద్రవ్యోల్బణం మరీ దారుణంగా దెబ్బతీస్తుంది. ఆహార వస్తువుల లోనూ ప్రత్యేకించి కూరగాయల ధరల పెరుగుదల దిగ్భ్రాంతి కలిగించేంత తీవ్రంగా పెరిగింది. ఏడాది కేడాది చూస్తే టమోటాల ధర 42.4 శాతం, ఉల్లిపాయలు 66.2 శాతం, బంగాళా దుంపలు 65.3శాతం పెరిగాయి. దేశ వ్యాపితంగా అత్యధికంగా వినియోగించే కూరగాయలు ఈ మూడే. ప్రభుత్వం దానికి వంతపాడే ఆర్థికవేత్తలు షరా మామూలుగా ఇది వాతావరణ మార్పుల వల్ల వచ్చిన సమస్య అని సాకులు చెప్పడానికి తంటాలు పడినా వాస్తవం మారిపోదు. ప్రతియేటా కొన్ని కూరగాయల ధరలు భరించలేని స్థాయిలో మండిపోతాయి.అప్పటికే బరువుల మయంగా వున్న కుటుంబాల బడ్జెట్‌ల నుంచి ఈ కారణంగా వేల కోట్లు గల్లంతవుతుంటాయి.
ప్రజలపై భారాలు
మరికొన్ని వినియోగ వస్తువులకు సంబంధించి కూడా ధరల పెరుగుదల విపరతంగా వుంది. వంటనూనెలు కూడా ఆ పెరిగే వాటిలో భాగమే. గత మూడు నెలల్లో ముడి పామాయిల్‌ ధరలు 45శాతానికి పైగా పెరిగిపోవడం కూడా ఇందుకు కొంత కారణం. ముడి పామాయిల్‌ను కేవలం ఆహార పదార్థాల తయారీలోనే గాక సబ్బులు సౌందర్య సాధనాల తయారీలోనూ ఉపయోగిస్తారు. ఈ భారాలు కూడా నిస్సహాయులైన వినియోగ దారులపైకి కంపెనీలు బదలాయించాయి. బడా కంపెనీలకు లాభాలు కట్టబెట్టే తమ విధేయతను ఏ మాత్రం దాచిపెట్టుకోకుండా నిస్సిగ్గుగా ప్రదర్శించే ప్రక్రియలో భాగంగా ప్రభుత్వం కొన్ని అత్యవసర మందుల ధరలు యాభైశాతం పైగా అంటే సగానికి సగం పెంచుకోవడానికి అనుమతినిచ్చింది. ఔషధ ధరల నియంత్రణ ఉత్తర్వును ఇందుకోసం వినియోగించింది. ఆస్తమా, టిబి, తలసేమియా వంటి వ్యాధుల చికిత్సకూ అలాగే బ్యాక్టీరియా వ్యాప్తిని అరికట్టడానికి ఉపయోగించే యాంటీ బయాటిక్స్‌కూ ఇది వర్తిస్తుంది. ఈ విధంగా ధరలు పెంచుకోనివ్వకపోతే ఫార్మా కంపెనీలు లాభాలు రావడం లేదు గనక ఈ మందుల ఉత్పత్తి తమకు లాభదాయం కాదని మానేస్తారని వాదన చేసింది.
పెట్రోలియం ప్రహసనం
ఇదే సమయంలో పెట్రోలియం ఉత్పత్తులపైన హద్దూ అదుపు లేని విధంగా సుంకాలు విధించడం ద్వారా ప్రజలపై పడిన భారానికి అంతే లేదు. అంతర్జాతీయ మార్కెట్లో ఈ ఏడాది ఏప్రిల్‌ నుంచి ముడి చమురు ధర 18 శాతం పడిపోయినప్పటికీ మోడీ సర్కారు వాటి ధరలు తగ్గించకుండా అదే స్థాయిలో కొనసాగించింది. 2022-23లో వివిధ రకాల పన్నులు, సెస్సుల, సుంకాలు రాయల్టీల ద్వారా కేంద్రానికి 3.5 లక్షల కోట్ల రాబడి వచ్చిందంటే హడలి పోవలసిందే. 2014లో మోడీ ప్రభుత్వం ఇప్పటివరకూ ఒక్క పెట్రోలియం ఉత్పత్తులపై పన్నుల విధింపు ద్వారానే 26.74 లక్షల కోట్లు ఆదాయం పొందింది. కనీసం మనసం టూ లేకుండా విధించే ఈ భారం రవాణా ఖర్చులు పెంచేసి ఆహార ధాన్యాలు, కూరగాయల వంటి సరుకులపై అనేక రూపాల్లో ప్రభావం చూపిస్తాయి.
ఆర్‌బిఐ బూటకాలు
ద్రవ్యోల్బణాన్ని నియంత్రించేందుకు ఆర్‌బిఐ చేసే ప్రయత్నాల గురించి ఎంతగానో దృష్టి కేంద్రీకరిస్తుంటారు. అయితే అదంతా బూటకంగానే కనిపిస్తుంది. 2016 మే నుంచి గడిచిన 102 నెలలో చూస్తే వినియోగదారుల ధరల సూచీ (సిపిఐ) ద్రవ్యోల్బణం ఆర్‌బిఐ నిర్దేశించుకున్న నాలుగు శాతం 28శాతం దాటిపోయిందని ఆర్థికవేత్తల ఒక అంచనా వెల్లడించింది. ఇకపై గరిష్ట పరిమితి ఆరు శాతంగా వుండాలని నిర్దేశించుకున్న లక్ష్యాన్ని ఆర్‌బిఐ 28 శాతం సందర్భాల్లో అందుకోలేకపోయింది. ద్రవ్యోల్బణం నియంత్రణ అంటూ కావాలని ఆర్‌బిఐ చేసే హడావుడి కార్పొరేట్‌ సంక్షేమం కోసం ఉద్దేశించింది తప్ప ప్రజల ప్రయోజనాలతో ముడిపడింది కాదని తేలింది. ఈ చర్యలు బ్యాంకుల వడ్డీ రేట్లతోనూ ఇతర ఆర్థిక విధాన బేహారులతోనూ ముడిపడి వుండటమే ఇందుకు కారణమవుతుంది. ఎన్నిసార్లు వాగ్దానాలు గుప్పిస్తున్నా-ధరల నియంత్రణకు సంబంధించి ప్రభుత్వ విధానం ఈ విధంగా పూర్తిగా కుప్ప కూలి పోవడం-అనివార్య ఫలితమే. ఎందుకంటే ఈ విషయంలో నిర్దిష్టమైన చర్యలు తీసుకోవడాన్ని పూర్తిగా నిర్లక్ష్యం చేయడమే జరుగుతున్నది.
వనరులు పెంచుకోవడానికి పెట్రోలియం ఉత్పత్తులపై పన్నులు పెంచుకోవడం వంటి మోసపూరిత పథకాలకు దిగడంతో పాటు ప్రభుత్వం ప్రజాపంపిణీ వ్యవస్థ పటిష్టతపైన, విస్తరణపైన దృష్టి పెట్టి వుండాల్సింది. బహిరంగ మార్కెట్లో ధరల మంత్రజాలాన్ని అదుపు చేసేందుకు అది విరుగుడుగా పనిచేసి వుండేది. ప్రత్యేకించి కూరగాయలు (ఉల్లిపాయల వంటివి), ఆహారధాన్యాల (పప్పుధాన్యాలు తదితరాలు) వంటి అత్యవసర సరుకుల అక్రమ నిల్వదారులను చీకటి బజారు వ్యాపారాలను ఆట కట్టించేందుకు ఇప్పుడున్న చట్టాలను కఠినంగా అమలు చేయాల్సింది. ఒక విస్తృత పరిధిలో చూస్తే అత్యవసరమైన మందులను ప్రభుత్వ రంగంలో ఉత్పత్తి వేగ వంతం చేయ వలసి వుంటుంది. ధరలు విపరీతంగా పెరగడానికి కారణమైన విద్య వైద్య సేవల ప్రయివేటీకరణకు ముగింపు పలకాలి. వంటనూనెలు, పప్పు ధాన్యాలతో సహా ముఖ్యమైన వివిధ ఆహార పదార్థాల ఉత్పత్తి స్వయం సమృద్ధి సాధించే దిశలో ముందుకు సాగాలి. అంతేగాని గారడీలు, ఎన్నికల ఊకదంపుడు ప్రచారాలు మాత్రమే ధరలను తగ్గించలేవు. మరింత కార్యాచరణ అవసరం.
(అక్టోబరు 29 ‘పీపుల్స్‌ డెమోక్రసీ’ సంపాదకీయం)
