– దళిత కుటుంబం నిలదీత
– దళితులపై అఘాయిత్యాల్లో
– మధ్యప్రదేశ్‌ తిరుగులేని రికార్డు
బరోడియా నౌనాగిర్‌ గ్రామంలో అడుగుపెట్టగానే దళిత సెటిల్‌మెంట్‌లో భాగంగా ముందుగా కనిపించేది సప్నా ఇంటి బయట కాపలాగా నిలబడి ఉన్న ఇద్దరు పోలీసు కానిస్టేబుళ్లే.
– మధ్యప్రదేశ్‌ సీఎం శివరాజ్‌ చౌహాన్‌ను
సాగర్‌ (మధ్యప్రదేశ్‌): 2019 ఆగస్టు 24న అధికార బీజేపీతో సంబంధం ఉన్న వ్యక్తుల గుంపు మార్కెట్‌ నుంచి తిరిగి వస్తున్న సప్నా 18 ఏండ్ల సోదరుడిని సప్నా, ఆమె తల్లి కండ్లముందే అడ్డగించి దారుణంగా దారుణంగా హత్య చేశారు. అంతేకాదు ఆమె తల్లి దుస్తులు విప్పి మరీ నిందితులు కర్కశంగా ప్రవర్తించారు. దీంతో ఆ దారుణానికి పాల్పడిన 13 మంది వ్యక్తులను పోలీసులు అరెస్టు చేశారు. షెడ్యూల్డ్‌ కులాలు , షెడ్యూల్డ్‌ తెగల (అత్యాచారాల నిరోధక) చట్టం, 1989లోని సంబంధిత సెక్షన్ల కింద కేసు నమోదు చేశారు.
అప్పటి నుంచి జిల్లా యంత్రాంగం అందించిన పోలీసు రక్షణలో దళిత కుటుంబం బతుకుతోంది. ఇప్పటికీ బెదిరింపులు , అభద్రతను నిరంతరం గుర్తు చేసుకుంటోంది.
నిందితులపై తాను చేసిన లైంగిక వేధింపుల ఫిర్యాదును ఉపసంహరించుకోలేదని వారు తన కుటుంబాన్ని లక్ష్యంగా చేసుకున్నారని సప్నా వాపోయింది. ఆ హింసాకాండతో ఇంకా సప్నా , ఆమె తల్లి కలవరపడుతూనే ఉన్నారు. మధ్య భారత రాష్ట్రంలో బీజేపీ మళ్లీ అధికారంలోకి వస్తే ఎంత ఘోరంగా ఉంటుందోనని ఆందోళన చెందుతున్నారు.
”హమ్‌ బచేంగే నహీ. (మేం మనుగడ సాగించలేం). బీజేపీ తిరిగి అధికారంలోకి వస్తే మేం మా ఇల్లు , ప్రాంతాన్ని వదిలి వెళ్ళవలసి వస్తుంది” అని సప్న తన ఇంటి వెలుపల ఒక మంచం మీద కూర్చొని బంజరు, రాతి పాచ్‌ భూమిని ఎదుర్కొంటోంది. మధ్యప్రదేశ్‌లో మళ్లీ బీజేపీ ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేస్తే తనకు న్యాయం జరగదని, నిందితుల నుంచి ఎదురుదెబ్బ తగలాల్సి ఉంటుందని ఆమె అభిప్రాయపడింది.
ఈ కేసులో ప్రధాన నిందితులకు శివరాజ్‌ సింగ్‌ చౌహాన్‌ నేతత్వంలోని బీజేపీ ప్రభుత్వంలో కీలకమైన మంత్రి హస్తమున్నదన్న ఆరోపణలున్నాయి. పైగా ఖురారు అసెంబ్లీ స్థానం నుంచి ఎమ్మెల్యేగా ఉన్న మంత్రి భూపేంద్ర సింగ్‌తో సంబంధం ఉందని బాధిత కుటుంబంతో పాటు ప్రతిపక్ష కాంగ్రెస్ పార్టీ ఆరోపించింది.
దళితులపై అఘాయిత్యాల్లో తిరులేని రాష్ట్రంగా రికార్డు
వచ్చే వారం అసెంబ్లీ ఎన్నికలు జరగనున్న మధ్యప్రదేశ్‌ దళితులపై అత్యంత దారుణంగా నేరాలు జరుగుతున్న రాష్ట్రంగా తిరుగులేని రికార్డును కలిగి ఉంది. నేషనల్‌ క్రైమ్‌ రికార్డ్స్‌ బ్యూరో డేటా ప్రకారం, రాష్ట్రంలో 2021లో షెడ్యూల్డ్‌ కులాల సభ్యులపై 63.6 నేరాల రేటు (జనాభాలో లక్ష మందికి) నమోదైంది. సంవత్సరానికి జాతీయ సగటు 25.3. దాదాపు రెండు దశాబ్దాలుగా బీజేపీ పాలనలో ఉన్న రాష్ట్రం, 2019 , 2020లో (46.7 , 60.8) దళితులపై నేరాల రేటును జాతీయ సగటు 22.8 , 25కి వ్యతిరేకంగా నమోదు చేసింది.
రాష్ట్ర జనాభాలో దళితులు దాదాపు 16 శాతం మంది ఉన్నారు. వెనుకబడిన ప్రాంతాలైన బుందేల్‌ఖండ్‌ , చంబల్‌-గ్వాలియర్‌ బెల్ట్‌లలో ఒక ముఖ్యమైన ఓటింగ్‌ను కలిగి ఉన్నారు. రాష్ట్రంలో దళితులపై అఘాయిత్యాల కేసులు నమోదవుతున్నప్పుడల్లా కాంగ్రెస్ క్రమం తప్పకుండా బీజేపీని లక్ష్యంగా చేసుకుంటూనే ఉంది. అయితే ఈ అంశం ఎన్నికల ప్రచారంలో ప్రధాన భాగం కాదు. ఇది సంక్షేమ పథకాలు, నిరుద్యోగం, అవినీతి, సామాజిక వంటి సాధారణ సమస్యలపై ఎక్కువగా దృష్టి సారించింది.
రాష్ట్రంలో ఎస్సీ/ఎస్టీ చట్టం అమలును సమీక్షిస్తామని పార్టీ తన ఎన్నికల మ్యానిఫెస్టోలో హామీ ఇచ్చింది. తాము అధికారంలోకి వస్తే చట్టం ప్రకారం నమోదైన కేసులను అదనపు పోలీసు సూపరింటెండెంట్‌ స్థాయి అధికారి దర్యాప్తు చేస్తారని పేర్కొంది. అయితే దళితులపై జరుగుతున్న దౌర్జన్యాలు రెండు ప్రధాన పార్టీలకు చర్చనీయాంశం కావటంలేదని దళిత సంఘాలు విమర్శిస్తున్నాయి.
బరోడియా నౌనాగిర్‌లో దళిత కుటుంబాల్లో ఉన్న అభద్రత, రాష్ట్రంలో కుల ఆధారిత అఘాయిత్యాలకు గురైన బాధితులు అనుభవించిన ఒంటరితనమే సాక్ష్యంగా నిలుస్తోంది. ఈ కుటుంబానికి చెందిన ఇరుగుపొరుగు దళితులు కూడా వ్యక్తిగతంగా సానుభూతి చూపుతున్నప్పటికీ, వారు చేసిన దారుణ హత్య , దౌర్జన్యంపై వ్యాఖ్యానించడానికి ఇష్టపడకపోవడానికి అధికార పార్టీ ఎమ్మెల్యే నుంచి వెంటాడుతున్న భయమే కారణంగా మారింది.
దళితులపై జరుగుతున్న నేరాల్లో భాగంగా 2019లో రాష్ట్రంలో దళితులపై 5,300 అట్రాసిటీ కేసులు నమోదవగా, 2020లో 6,899కి, 2021లో 7,214కి పెరిగింది.
ఎన్నికలకు నెలరోజుల ముందు కూడా ఇలాంటి దారుణ ఘటనలు నిత్యం నమోదవుతూనే ఉన్నాయి.
ఏప్రిల్‌లో, మందసౌర్‌లో దళిత సరిహద్దు భద్రతా దళం జవాన్‌ వివాహ ఊరేగింపుపై అగ్రవర్ణ వ్యక్తులు దాడి చేశారు. మే నెలలో దేవాస్‌లో పెళ్లి ఊరేగింపులో పెళ్లాన్ని స్వారీ చేయించినందుకు దళిత వరుడిపై రాళ్లతో దాడి చేశారు.
జూన్‌లో, ఛతర్‌పూర్‌లో గుర్రపు స్వారీ చేయకుండా అడ్డుకునే ప్రయత్నంలో దళిత వరుడి ఊరేగింపుపై రాళ్లు విసిరారు, ఫలితంగా 50 మంది వ్యక్తులపై ఎఫ్‌ఐఆర్‌ నమోదైంది. జూలైలో, ఛతర్‌పూర్‌లోని ఒక దళిత వ్యక్తి, ఆధిపత్య వెనుకబడిన కులానికి చెందిన వ్యక్తి ప్రమాదవశాత్తూ తాకడంతో తన ముఖం , శరీరంపై మానవ విసర్జనకు పూసుకున్నాడని ఆరోపించారు.
ఆగస్ట్‌లో బరోడియా నౌనాగిర్‌ ఘటన జరిగినప్పుడు, అది చాలా రాజకీయ ఆగ్రహానికి దారితీసింది. శివరాజ్‌ సింగ్‌ చౌహాన్‌ ప్రభుత్వ హయాంలో సాగర్‌ జిల్లా దళితుల అఘాయిత్యాల ప్రయోగశాలగా మారిందని కాంగ్రెస్ నేత కమల్‌ నాథ్‌ అన్నారు.
వ్యక్తిగత వివాదం వల్లే ఈ ఘటన జరిగిందని, రాజకీయం చేయవద్దని సంబంధిత మంత్రి అన్నారు. దళితులపై జరుగుతున్న అఘాయిత్యాలకు అంతేలేదు. మరోసారి అదికారంలోకి బీజేపీ వస్తే…తమ బతుకులకు భరోసా ఉండదన్న ఆందోళన సర్వత్రా వ్యక్తమవుతోంది.
రాజీ కుదుర్చుకోవాలని ఒత్తిడి
అధికార పార్టీ మంత్రితో సంబంధం ఉన్న నిందితులు రాజీ కుదుర్చుకోవాలని తనపై ఒత్తిడి తెస్తున్నారని సప్న ఆరోపించారు. ఈ సంవత్సరం ఆగస్టు 24 సాయంత్రం కోమల్‌ సింగ్‌ ఠాకూర్‌, ఆజాద్‌ ఠాకూర్‌ , బిక్రమ్‌ ఠాకూర్‌ అనే ముగ్గురు వ్యక్తులు ఆమె ఇంట్లోకి చొరబడి కేసును ఉపసంహరించుకోకపోతే తీవ్ర పరిణామాలుంటాయని సప్నా , ఆమె తల్లిని బెదిరించారు. కాగా కోమల్‌ సింగ్‌ ఠాకూర్‌ అనే వ్యక్తి బీజేపీ మంత్రి భూపేంద్ర సింగ్‌ యొక్క నామినేటెడ్‌ ప్రతినిధి అని కాంగ్రెస్ ఆరోపణలు చేసింది. కోమల్‌ సింగ్‌ బరోడియా నౌనగిర్‌ గ్రామ పంచాయతీ అధినేత భర్త కూడా ఉన్నాడంటూ తెలిపింది.
” నువ్వు గ్రామంలో నివసించడానికి అనుమతించం. కొట్టి తరిమేస్తాం. మీ పిల్లలపై ప్రేమ లేదా?’ అని వారు నన్ను బెదిరించారు.” అని సప్నా తల్లి మున్నీదేవి వాపోయింది. ఇప్పటికీ మున్నీ దేవి తన కుడి చేతికి తెల్లటి కట్టును ధరించి ఉంది. ఆమె గాయం నుండి పొడవాటి , ముదురు కుట్టు గుర్తులను కలిగి ఉంది.
బీఏ ద్వితీయ సంవత్సరం చదువుతున్న సప్నా మాట్లాడుతూ ఈ సంఘటన తర్వాత అధికారుల దష్టికి తెచ్చినా ఫలితం దక్కలేదని ఆవేదన వ్యక్తం చేసింది. ‘మాకు న్యాయం జరగలేదు. వారి ఇండ్లను కూల్చివేయలేదు. ఎఫ్‌ఐఆర్‌లో ప్రధాన నిందితుడు అంకిత్‌ సింగ్‌ పేరు లేదు. మాకు పునరావాసం కల్పించలేదు” అని వాపోయింది.
” ఆ గుంపు తమ ఇంటిని ధ్వంసం చేసింది. మా రోజువారీ పాత్రలను కూడా విడిచిపెట్టలేదు” అని మున్నీ దేవి ఇటుక ఇంటి దెబ్బతిన్న భాగం ముందు నిలబడి చెప్పింది.
పోలీసులు నమోదు చేసిన ఎఫ్‌ఐఆర్‌లో తన తల్లి చేయి విరగడం లేదా ఆకతాయిలు ఆమెను వివస్త్రను చేసి కొట్టడం వంటి వివరాలను పొందుపరచలేదని సప్నా తెలిపింది.
శివరాజ్‌ సింగ్‌ చౌహాన్‌ మాట్లాడుతూ (మహిళలు)హమారీ లడ్లీ బెహనా. నేను అడగాలనుకుంటున్నాను, మా అమ్మ అతని లాడ్లీ బెహనా కాదా? ”
లాడ్లీ బెహనా అంటే హిందీలో ప్రియమైన సోదరి అని అర్ధం, ఇది శివరాజ్‌ సింగ్‌ చౌహాన్‌ ప్రభుత్వంచే నిర్వహించబడుతున్న ప్రముఖ ద్రవ్య సహాయ ఫ్లాగ్‌షిప్‌ పథకానికి సూచన, దీని కింద వయోజన మహిళలు రాష్ట్రం నుంచి ప్రతి నెలా రూ. 1,000 (ఇప్పుడు రూ. 1,200కి పెంచారు) అందుకుంటున్నారు.
రాష్ట్రంలో మహిళలు , బాలికల కోసం తాను అమలు చేస్తున్న సంక్షేమ పథకాల్లో చౌహాన్‌ సంవత్సరాలుగా ‘మామాజీ’ లేదా మామగారు అని పేరు సంపాదించారు. ఈ ఎన్నికల్లో, మహిళా ఓటర్లకు చేరువయ్యేందుకు ఆయన ప్రచారంలో ఈ పథకం ప్రధాన భాగం కానుంది.
